Bác Hồ và những bữa cơm giản dị
Nhớ lại những bữa ăn đạm bạc của Chủ tịch Hồ Chí Minh càng quý trọng một tấm gương thực hành tiết kiệm, chống xa hoa lãng phí. Người vẫn để lại cho chúng ta đến hôm nay từ những điều bình dị nhất.
Bữa cơm của Bác Hồ tại Chiến khu Việt Bắc
Thủ tướng Phạm Văn Đồng, người được cùng ăn cơm với Chủ tịch Hồ Chí Minhnhiều lần nhất, từng kể: “Bữa ăn nào Bác Hồ cũng tiết kiệm, vừa đủ, không bỏ món thừa, không vương vãi một hột cơm. Bác thích ăn những món dân dã như cá kho gừng, cà dầm tương, mắm, canh cua với rau chuối thái ghém hoặc dọc mùng. Những ngày mời khách ở lại dùng cơm, Bác luôn báo trước với người cấp dưỡng chuẩn bị những món ăn hợp khẩu vị của khách. Và đặc biệt, số tiền đãi cơm Bác đề nghị phải được trừ vào tiền lương của Bác, không lấy tiền ở công quỹ. Hằng năm, vào ngày 19.5, Bác thường đi làm việc hoặc đến thăm hỏi một số nơi để tránh những nghi lễ chúc mừng phiền phức và tốn kém”. Anh em phục vụ ở “khu bếp A” biết khẩu vị, thói quen và tính tình hai vị lãnh đạo nên đặt “bí danh” cho hai người trên bảng ghi công việc cấp dưỡng của mình: “Cụ Hiền” - Bác Hồ, “Ông Lành” - Bác Đồng.
Ông Đinh Văn Cẩn, người nấu ăn cho Chủ tịch Hồ Chí Minh từ năm 1952 đến năm 1969, kể lại: Nếu đi công tác dài ngày thì ông đi cùng để nấu ăn, đó là nguyên tắc bảo vệ sức khỏe cho Người. Nếu đi thăm các địa phương một ngày thì Bác thường dặn ông Cẩn chuẩn bị sẵn cơm và thức ăn ở nhà. Nhiều khi Người chọn chỗ nghỉ vắng, mát, phong cảnh hữu tình để cùng cả đoàn ăn trưa. Bác bảo làm như vậy vừa không làm phiền địa phương, vừa tiết kiệm tiền bạc của nhân dân.
Ông Đặng Văn Lơ, người cùng với ông Cẩn nấu ăn cho Chủ tịch Hồ Chí Minh và Thủ tướng Phạm Văn Đồng (cho đến năm 1988), cũng kể: Bác thường không cho địa phương làm cơm, vì Bác bảo tiếp một mình Bác mà bày cỗ bàn linh đình sẽ tốn kém của dân của nước! Phong cách này khắc hẳn với tất cả các nguyên thủ quốc gia nhưng đó lại là điều thường gặp ở Hồ Chí Minh.
Chuyện những bữa ăn giản dị của Bác Hồ gợi nhiều suy nghĩ về việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí hôm nay đang được chúng ta đẩy mạnh trước nhiều nguy cơ: Nợ xấu của quốc gia, tham nhũng, suy thoái đạo đức công vụ của cán bộ... Nhiều điều chưa đúng như những gì Hồ Chí Minh đã căn dặn về thực hành tiết kiệm khi vẫn còn những cung cách tổ chức rườm rà, xa hoa, còn nhiều tiệc tùng chiêu đãi, ăn mừng linh đình và lãng phí, vẫn còn cái cách “khách ba chủ nhà bảy” và cũng còn nhiều cảnh vòi vĩnh “quà” khi đi công tác ở các địa phương...
Bảng thực đơn thường ngày của Bác Hồ, bác Đồng
Nhìn một cách toàn diện, lãng phí còn đáng sợ hơn tham nhũng. Tham nhũng chỉ tập trung ở những con người cụ thể, trên một số lĩnh vực cụ thể trong bộ máy công quyền. Tham nhũng gây ra những tác hại cụ thể hơn và vì thế cũng dễ nhận diện hơn, có thể tập trung mũi nhọn đấu tranh một cách quyết liệt. Lãng phí có thể có mặt khắp mọi nơi: ở công sở, trên công trường cũng như trong từng gia đình. Lãng phí “mờ ảo” khó nhận diện và dễ lan tràn ở diện rộng hơn. Lãng phí làm “hao mòn” xã hội không chỉ về vật chất, tiền bạc mà cả thời gian, công sức, tâm trí. Nhưng hình như lâu nay người ta chưa đấu tranh quyết liệt với những biểu hiện lãng phí. Việc xử lý những kẻ bỏ túi riêng hình như đang được xã hội quan tâm riết róng hơn việc giảm bớt những thiệt hại do đánh mất chung.
Lãng phí xảy ra không chỉ vì cơ sở vật chất chưa hoàn thiện, không chỉ vì chính sách và cơ chế quản lý chưa đồng bộ mà còn (và chủ yếu) do trình độ, ý thức và cả năng lực làm chủ của mỗi người. Khi mỗi người biết làm chủ mọi công việc của mình và biết cách thực hiện những công việc đó với hiệu quả cao nhất sẽ ít gây lãng phí nhất. Vì vậy, chống lãng phí trước hết phải bắt đầu từ việc nâng cao ý thức tiết kiệm và hoàn thiện về mặt tri thức để mỗi cá nhân cũng như cả tổ chức có thể thực hành tiết kiệm một cách hiệu quả.
(Nguồn:Thanh niên online)
